Na onze Mekong boottrip staan we met de groep te wachten op de bus die ons vanaf de grens naar de hoofdstad Phnom Penh zal brengen. Er arriveert een wat oudere bus, waar we ondanks een moedige poging niet met dertig man inpassen. Gelukkig weet de chauffeur nog een kleiner busje te regelen. Eenmaal onderweg valt ons op hoe plat Cambodja wel niet is: we kunnen kilometers ver kijken! De hoofdstad ligt 40 kilometer verderop en de busrit zou dan ook niet langer moeten duren dan 45 minuten. Na twee bijna-botsingen met loslopende koeien komen we op een asfaltweg in aanbouw, wat betekent dat het onwijs stoffig is en we geen hand voor ogen zien (en als wij al niks zien..). Het begint ook al donker te worden, waardoor het zicht er niet beter op wordt. Iedereen in de bus houdt iets voor de mond en neus om het stof niet te hoeven inademen. Het wordt nog spannender als blijkt dat de bus kuren heeft. Het lijkt alsof de versnellingsbak niet helemaal naar behoren functioneert waardoor de motor meerdere malen afslaat. Als we op een gegeven moment helemaal stilstaan, claimt de chauffeur dat de benzine op is. Hij belt met het hotel waarbij hij is aangesloten en geeft de telefoon aan Simon, een Engelse binnen onze groep. De dame aan de lijn probeert hem uit te leggen dat wij de chauffeur 5 dollar moeten lenen zodat hij benzine kan gaan halen, het moet niet gekker worden!! We besluiten geen geld te geven en op een of andere miraculeuze wijze blijkt onze vriend de buschauffeur toch geld te hebben om benzine te halen. Hij springt achter op de scooter en komt een paar minuten later terug met een jerrycan benzine. Opgelucht stappen we weer in de bus om onze reis voort te zetten. Jammer genoeg slaat de motor nog een paar keer af en zijn we al drie keer uitgestapt om te wachten tot onze chauffeur besluit weer een poging te wagen. Als we de vierde keer stilstaan aan de kant van de weg (en het is ondertussen pikkedonker!), zijn we er sterk van overtuigd dat onze chauffeur ons in het ootje probeert te nemen. We hebben eerder gelezen dat dit vaker gebeurt. Ze proberen de busreis zo lang mogelijk te rekken om ervoor te zorgen dat je als toerist zo laat mogelijk aankomt. Ze zetten je dan af bij hun hotel en hopen dat je vanwege vermoeidheid geen zin meer hebt om verder te zoeken naar een ander hotel. Hier hebben we geen zin in!

Met twintig man staan we aan de kant van de weg om ander vervoer te regelen. Dat gaat vrij makkelijk. Een aantal mensen springen in een Cambodjaanse taxi (een motor met een soort oplegger met planken als zitjes) en wij krijgen met nog zes anderen een lift van een pick-up truck. Zes man achter in de bak en wij bij de chauffeur en twee van zijn vrienden in de auto. We zitten met een onwijs aardige Cambodjaan achterin en hij vertelt ons in goed engels een aantal interessante dingen over Cambodja. Na twintig mintuten staan we veilig en wel in het centrum van Phnom Phen, een stad die er een stuk moderner uitziet dan we hadden verwacht. We bedanken de chauffeur en zijn vrienden hartelijk en willen ze geld geven voor de bewezen dienst, maar daar willen ze niks van weten, zo kan het dus ook! Met z'n zessen pakken we een tuktuk naar het Okay Guesthouse waar we een reservering hebben. De kamer ziet er goed uit en we checken dan ook meteen in. We eten een hapje bij het hostel en komen bijna iedereen van de groep tegen! We drinken uiteindelijk met iedereen op de goede afloop van een toch wel spannende eerste kennismaking met Cambodja.

Op zondagochtend zitten we rond half tien met z'n zessen aan het ontbijt. Na stevig onderhandelen huren we twee tuktuks voor de dag. Ons eerste station zijn de Killing Fields. De Killing Fields (of Choeung Ek Genocide centrum) reflecteren de meest barbaarse acties van het Ultra Communistische Khmer Rouge Regime gedurende de periode 1975-1979. De Khmer Rouge (of het Rode Leger) onder leiding van Pol Pot, implementeerde één van de meest verschrikkelijke revoluties die de mensheid ooit heeft meegemaakt. Gedurende vier jaar werden honderdduizenden Cambodjanen uit de steden verdreven naar het platteland, waar ze werden doodgemarteld of geëxecuteerd. Duizenden hoger opgeleiden of mensen die een buitenlandse taal spraken, werden bestempeld als parasieten en systematisch uitgeroeid.
Als direct resultaat van het gevoerde beleid van het rode leger, stierven bijna drie miljoen mensen (eenderde van de bevolking) in een periode van vier jaar. In Choeung Ek zijn ongeveer 20.000 mensen geëxecuteerd en vermoord. 129 massagraven en 8000 menselijke schedels geven een beeld van deze horrorperiode in Cambodja.

Met een brok in onze keel lopen we door dit gebied waar nog steeds overal kleren liggen die vanuit de aarde het oppervlakte opzoeken. Het rare is dat het nu een mooi groen en vredig gebied is waar kinderen buiten de hekken spelen. Het geheel roept veel vragen op, maar weinig antwoorden. Na dit treurige bezoek brengen de tuktuks ons naar het Tuol Sleng museum. In 1975 werd deze voormalige school door het Pol Pot leger omgedoopt tot gevangenis S-21, het grootste centrum van gevangenschap en marteling in het land. Bijna iedereen die hier werd vastgehouden is later vermoord bij Choeung Ek. We worden rondgeleid door een Cambodjaanse dame die ons de martelkamers laat zien. In het tweede gebouw zijn de muren gevuld met zwart-wit foto's van gevangenen, een heftige confrontatie met het recente verleden van dit land. Onze gids vertelt dat ze tijdens de oorlog met haar moeder 300 kilometer heeft gelopen gedurende een periode van vier maanden. Haar vader en broer zijn vermoord en tijdens de tocht stierven veel mensen van uitputting en ondervoeding. Er zijn geen woorden voor wat deze mensen allemaal hebben meegemaakt!

Na deze heftige ochtend besluiten we voor vanmiddag een wat luchtiger bezoek te brengen aan het koninklijk paleis. Na een lekkere maaltijd wandelen we naar het paleis. Het is wat later op de middag en daarom lekker rustig. We genieten van het aangezicht van het geweldige paleis en de zilveren pagoda. De gelaagde daken en hoge torens doen ons denken aan het paleis in Bangkok. 's Avonds eten we met z'n twaalven bij een echt Khmer restaurant in de stad. Op het menu staan onder andere curry met rijst, kikker met groenten en veel vis- en vleesgerechten. Tijdens een heerlijke maaltijd kletsen we gezellig na over de dag van vandaag en de Mekong trip die we met zijn allen gedaan hebben. Na het eten zeggen nemen we afscheid van iedereen, want de meeste gaan al door naar Siem Riep de volgende dag.

Op maandag besluiten we lekker rustig aan te doen. Na een langgerekt ontbijt nemen we een tuktuk naar het Tuol Sleng museum waar we de film zien die twee maal per dag draait. We komen Simon en Sarah daar tegen en spreken af 's avonds een hapje te gaan eten. Daarna zoeken we nog even een internetcafé op om daarna wat te chillen in het hotel. We eten 's avonds gezellig met Sarah en Simon in het backpackersgedeelte van de stad.

Dinsdagochtend vroeg uit de veren! Om half acht vertrekt onze bus richting Siem Riep. De weg is behoorlijk goed en ook vanwege het platte landschap schiet de busreis lekker op. Het valt wel op dat de buschauffeur steeds op het laatste moment remt als er een voertuig voor ons zit, wat uiteindelijk ook fout gaat. De bus moet pal op de rem voor een ander remmend voertuig en met een klap knalt er een vrachtwagen op onze achterkant. Afgezien van een deuk aan de achterkant van de bus is er bij ons niets aan de hand. De voorkant van de vrachtwagen (gevuld tot de nok met bakstenen) ligt helemaal in de kreukels en de twee mannen die voorin zaten, worden afgevoerd naar het ziekenhuis. De hele kant van de weg staat vol met Cambodjanen die het gebeuren aanschouwen. We wachten anderhalf uur voordat we onze reis kunnen voortzetten in een andere bus. Rond vier uur komen we heelhuids aan op onze eindbestemming. Als we de bus uit willen stappen worden we bijna omver geduwd door de tuktukchauffeurs die ons een ritje aan willen bieden, help! Gelukkig hebben we al een hotel met pick-upservice geregeld en als we ons een weg weten te banen in de menigte stappen we snel in. We zijn nogal hongerig en lopen naar 'pubstreet' in het centrum, waar we een lekker hapje eten. Ondanks dat Cambodja één van de armste landen van Zuidoost Azië is, zijn de prijzen hier behoorlijk hoog en zien we veel gigantische hotels en gebouwen. Het verschil tussen arm en rijk moet wel erg groot zijn.

Op woensdagochtend maken we ons klaar voor een bezoek aan ‘s werelds grootste religieuze gebouw; Ankor Wat. De tempels van Angkor, de hoofdstad van het eeuwenoude Cambodjaanse Khmerrijk, stammen uit de 9de tot 13de eeuw. De honderden tempels reflecteren een centrum van een rijk dat zich uitstrekte van Birma tot aan Vietnam. Een stad die op zijn hoogtepunt meer dan een miljoen inwoners had, in een tijd waarin Londen nog niet eens uit 50.000 inwoners bestond. Samen met een Engelse gast die we die ochtend aan het ontbijt hebben ontmoet, regelen we een tuktuk die ons naar het historisch park brengt. We kopen een driedaags ticket voor veertig dollar. De eerste halte is natuurlijk de meest beroemde tempel van dit park: Angkor Wat. We lopen door deze adembenemende tempel, waarna de tuktuk ons brengt naar de Angkor Thom en de Bayon tempel. Het is ongelofelijk dat we wandelen door de ruines van wat ooit een stad was! Na de lunch lopen we door wat meer vervallen tempels en over het olifantenterras. Als laatste nemen we een kijkje in Ta Prohm, een tempel waar natuur en tempel één zijn geworden. Door het hele complex groeien de bomen op en door de tempels, een geweldig gezicht! De tuktuk brengt ons terug naar ons hotel waar we even lekker relaxen.

Gezien het hoge reistempo van de laatste maanden hebben we besloten de laatste weken in december lekker op een eiland in Thailand door te brengen. Jammer genoeg is het weer daar niet optimaal en na een grondig onderzoek blijkt dit op de meeste eilanden en duikoorden (we willen ons duikbrevet gaan halen!) in Azië hetzelfde te zijn. Daarom besluiten we om na Cambodja direct door te vliegen naar Australië. Australië is thuisland van het grootste koraalrif ter wereld, een uitstekende plek om het duiken te leren! Op donderdag besteden we onze tijd aan het boeken voor de tickets naar Australië. Het is gelukt! Op 9 december vliegen we met Air Asia naar Kuala Lumpur om daar een nacht te verblijven voordat we doorvliegen naar het plaatsje Goldcoast in Australië.

Vrijdagochtend gaat de wekker om half vijf, want we willen de zonsopgang bij Angkor Wat gaan meemaken. Ondanks dat we zeker niet de enige zijn, is het een geweldig gezicht en maken we een aantal mooie foto's. Daarna bezoeken we nog een aantal tempels die gezien het vroege tijdstip heerlijk rustig zijn. Als laatste bekijken we Banteay Srei, een bekende tempel die iets verderop ligt. Een tuktuk rit van meer dan een half uur resulteert in twee snurkende Nederlanders. Deze tempel krioelt van de toeristen maar is zeker de moeite waard. In Cambodja lopen veel kinderen rond met gekopieerde versies van boeken. We onderhandelen stevig en kopen uiteindelijk een boek (dit keer een originele versie) over de tempels van Angkor voor 6 dollar. Vanwege de zwakke munteenheid van Cambodja (1 Dollar = 4111 Riel) wordt alles in Cambodja in Amerikaanse Dollars gerekend en bij het pinnen kun je ook daadwerkelijk kiezen tussen de Riel of de Amerikaanse Dollar. Hierna laten we ons terugbrengen naar het hotel waar we even een uiltje knappen om daarna voor zonsondergang weer terug te gaan naar het historisch park. We begeven ons naar Phnon Bakheng, een tempel gelegen op een heuvel wat een mooi uitzicht geeft op Angkor Wat. Als we de heuvel aflopen worden we bijna omver gelopen door horden met toeristen die ook een blik willen werpen op Angkor bij zonsondergang, gezellige boel! 's Avonds drinken we een afscheidsborrel met Sarah en Simon. Net als wij zijn zij rond januari in Nieuw Zeeland dus misschien zien we ze daar!

De zaterdag besteden we aan het regelen van een aantal zaken en bereiden we ons mentaal voor op ons laatste station in Azië: Kuala Lumpur! Op zondagochtend zitten we om zes uur 's morgens in een tuktuk die ons naar het vliegveld van Siem Riep brengt. Met de slaap nog in de ogen nemen we de laatste beelden van Cambodja in ons op; wat is dit een geweldig land met een ontzettend treurige geschiedenis, om kippenvel van te krijgen.